Η Μεγάλη Λέσχη

 ...Στέκεσαι μπρος στην «αναπαλαιωμένη» Μεγάλη Λέσχη. Ο νους σου πάει στον ετήσιο χορό της Φιλοπτώχου Αδελφότητας Κυριών. Η Λέσχη λάμπει στην χειμωνιάτικη νύχτα του 1937,38,39 κατάφωτη από τους πολυελαίους της. Τελευταίες αναλαμπές μιας εποχής που πλησιάζει το τέλος της, ενώ πληθαίνουν οι μακρινοί απόηχοι από «πολέμους και ακοάς πολέμων». Καταφθάνουν τα μαύρα ταξί, Φορντ μοντέλο Α, και τα μετρημένα ιδιωτικά. Ο καλός κόσμος συνδυάζει τη διασκέδαση με τη φιλανθρωπία. Διαμαντόπετρες και σμαράγδια σε λαιμούς και σε δάχτυλα, βαρύτιμες γούνες ριγμένες σε πάμπλουτους ώμους τυλίγουν φορέματα από ακριβούς οίκους μόδας της Αθήνας ή και της Γαλλίας προκαλώντας θαυμασμό μαζί με κάποιο μικρό φθόνο ανάμεσα στις αστές κυρίες με τη σεμνότερη εμφάνιση... Οι μεγάλοι καπνέμποροι που είχαν χτίσει τα περίφημα αρχοντικά τους στις προηγούμενες δεκαετίες και πέρασαν τις μπόρες των εργατικών ταραχών, του συνδικαλισμού και του οικονομικού κραχ του 1929 ανασαίνουν κάπως τώρα, μαζί τους και η μεσαία τάξη των επαγγελματιών και επιστημόνων που βολεύονται, αν όχι ιδεολογικά, τουλάχιστον οικονομικά, στην πειθαρχημένη γαλήνη της Μεταξικής δικτατορίας... Θυμάσαι ακόμα τόσες παλιές ευρωπαϊκές πόλεις που διατηρούν ζηλότυπα τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους και αναρωτιέσαι αν μια πόλη που γκρεμίζει τόσο αδιάφορα το παρελθόν της  μπορεί να χτίσει μέλλον που να μην είναι μια φτηνή απομίμηση σ' ένα πολιτιστικό κενό.

Κείμενο: Κρίτων Χουρμουζιάδης, περ. Υπόστεγο, τχ. 1, 1987.

Φωτογραφία: Απρίλιος 1930, (Φωτο-Φοξ, προσωπικό αρχείο).