Η φιλία είναι απαραίτητη στον άνθρωπο για την καλή λειτουργία της μνήμης του. Το να θυμόμαστε το παρελθόν μας, το να το κουβαλάμε πάντοτε μαζί μας, είναι ίσως ο αναγκαίος όρος για διαφυλάξουμε, όπως λέμε, την ακεραιότητα του εγώ μας. Για να μη συρρικνωθεί το εγώ μας, για να διατηρήσουμε τον όγκο του, πρέπει να ποτίζουμε τις αναμνήσεις σαν τα λουλούδια στη γλάστρα, κι αυτό το πότισμα απαιτεί τακτική επαφή με τους μάρτυρες του παρελθόντος, δηλαδή με τους φίλους. Οι φίλοι είναι ο καθρέφτης μας, η μνήμη μας, το μόνο που απαιτούμε από αυτούς είναι να γυαλίζουν κάπου κάπου τον καθρέφτη για να μπορούμε να κοιταζόμαστε μέσα.
Κείμενο: Milan Kundera.
