Μέσα από το βλέμμα ενός αρχαιολόγου (II)

Δευτέρα 28 Μαίου 1928- Ξύπνημα στις 5.00 το πρωί μετά από μία θορυβώδη νύχτα. Δεν έχω παρά μόνο έναν εργάτη ... Το απόγευμα καταιγίδα και βροχή. Η εργασία διακόπτεται στις 16.00.

Τρίτη 29 Μαίου- Πάντα ένας μόνο εργάτης... Το απόγευμα 2 εργάτες. Αρχίζω ν΄αποκαλύπτω το μεγάλο τοίχο της ανατολικής παρόδου. Προσλαμβάνω ακόμη ένα παιδί. Μου προτείνουν μία ομάδα εργατών για τη Δευτέρα. Το βράδυ καταιγίδα και βίαιη βροχή. Αναγκαζόμαστε να καταφύγουμε σ΄ένα σπίτι του χωριού των Φιλίππων, όπου πήγα για να βρω εργάτες. Γριά που γνέθει και κάνει ψωμί...

Πέμπτη 31 Μαίου - 8 εργάτες. Η εργασία αρχίζει να προχωρά γρήγορα. Φοβάμαι, το πρωί στις 6.00, πως ένας από τους εργάτες μας το έσκασε μαζί με τα εργαλεία. Πηγαίνω να φωνάξω έναν αστυνόμο! Ωστόσο στην επιστροφή μου όλα είναι εντάξει.....Επίσκεψη του προξένου της Γαλλίας, K. Latour, στην Καβάλα. Κάνουμε ένα γύρο των ερειπίων και πηγαίνουμε για ένα γιαούρτι στο Ντικιλί-Τας. 

Συνέχεια από το ''ημερολόγιο καταστρώματος'' του Ελβετού αρχαιολόγου Paul Collart, στο οποίο εκτός από τα επιστημονικά δεδομένα σημείωνε τα προβλήματα της ανασκαφής, τους διαπληκτισμούς με τους ιδιοκτήτες των κτημάτων, την έλλειψη εργατικών χεριών, λίστες με τα δέματα που είχαν σταλεί με πλοίο από την Αθήνα στην Καβάλα, λογαριασμούς για την αγορά τροφίμων ή υλικού. Για κάθε μία από τις ανασκαφικές περιόδους του στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων όπου εργάστηκε ως αλλοδαπό μέλος της Γαλλικής Αρχαιολογικής σχολής Αθηνών, ο Paul Collart άφησε παράλληλα με τα ημερολόγια ανασκαφής, και μερικά άλλα στα οποία καταγράφει τα πρώτα αποτελέσματα των επιγραφικών του ανακαλύψεων. Τα ημερολόγια αυτά σελιδοποιημένα από τον ίδιο, φυλλάσονται στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Λωζάννης. Πρόκειται συνολικά για οκτώ ημερολόγια από τις ανασκαφές του θεάτρου (1927 και 1928) και της ρωμαϊκής αγοράς (1930 ως 1935). Ο P. Collart πραγματοποίησε επίσης και ένα σημαντικό αριθμό φωτογραφικών λήψεων στους Φιλίππους, που ήταν απαραίτητες στις μελέτες του στον αρχαιολογικό χώρο. Στο Πανεπιστήμιο της Λωζάννης όπου δούλεψε αργότερα ως καθηγητής, ανέτρεχε αφειδώς σε εικονογραφικές πηγές από αρχαιολογικούς χώρους. Τολμηρή προσέγγιση για την εποχή του, επιχειρούσε μέσα από τις εικόνες την ανάλυση των ιστορικών παραγόντων και τις κοινωνικές μεταβολές του αρχαίου κόσμου.

Παρασκευή 1η Ιουνίου - 9 εργάτες, όλοι από τη Ράκτσα και τους Φιλίππους... Στις 9.00 φεύγω για την Καβάλα όπου έχω να κάνω πολλές αγορές....

Σάββατο 2 Ιουνίου - 12 εργάτες. Πληρωμή στις 16.30: 2.555 δρχ.

Κυριακή 10 Ιουνίου - Περνάμε όλο το πρωινό στο θέατρο για την αποτύπωση της κάτοψής του. Το απόγευμα επιστρέφουμε όλα τα εργαλεία στην Καβάλα, όπου τα ξαναδίνω στον Bon* που φεύγει το ίδιο βράδυ για τη Θάσο....

Οι φωτογραφίες του P. Collart είναι πολύτιμες για πολλούς λόγους.  Αρχαιολογικά ντοκουμέντα, αποτελούν πολλές φορές μοναδικά τεκμήρια για την κατάσταση ενός αρχαιολογικού χώρου. Αποτυπώνονται οι επεμβάσεις των αρχαιολόγων, η εξέλιξη μιάς ανασκαφής, η διαδικασία αναστήλωσης ενός μνημείου, συνιστώντας έτσι  μια σημαντική ιστορική πηγή.

* Antoine Bon, μέλος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών για την οποία ο αρχαιολογικός χώρος της Θάσου είναι ένας από τους κυριότερους ανασκαφικούς χώρους.

Απόψε θέλω αποδείξεις και ονόματα.......

Το θυμάστε το τραγουδάκι;

Την συγκεκριμένη δεν την πάω, αλλά αυτά που λέει έχουν ενδιαφέρον. Τα "όργανα" αρχίζουν στο 7:30

Του Αγίου Παντελεήμονα

Αργά χθες το βράδυ, πήγαμε στο εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα. Δεν είχε πολύ ζέστη και η ανάβαση ήταν σχετικά εύκολη. Υπήρχε πλήθος κόσμου που ανέβαινε από το  απότομο ανηφοράκι για να ανάψει ένα κερί προς τιμήν του Αγίου. Και μετά, οι περισσότεροι καθόταν λίγο να ξεκουραστούν απολαμβάνοντας την καταπληκτική θέα της πόλης.
Πολλές ευχές στους εορτάζοντες
Παντελή Β.
Παντελή Σ. και
Παντελή Τ.

Μείωση ΦΠΑ =; Μείωση τιμών

Επιλέχθηκε περίπου ως εθνικός στόχος.
Προβλήθηκε ως μέγα κυβερνητικό επίτευγμα (Μέχρι και πρωθυπουργικό διάγγελμα δικαιολογήθηκε!)
Διαχειρίστηκε επικοινωνιακά ως παυσίλυπο και ευκαιρία για ανάταση του ηθικού.
Αναφέρομαι, βέβαια, στην μείωση κατά 10 μονάδες του ΦΠΑ στην εστίαση (Από το 23% στο 13%, όπου ήταν πριν από λίγο καιρό). Με την επισήμανση ότι πρόκειται για προσωρινό μέτρο και στο τέλος θα κριθεί αν απέδωσε τα αναμενόμενα.
Τα οποία είναι η αύξηση των εσόδων του Κράτους μέσω της αύξησης της κατανάλωσης.
Θα μου επιτρέψουν τα σαΐνια του Υπουργείου να εκφράσω τον σκεπτικισμό μου:
- Ο χώρος της εστίασης ΔΕΝ αύξησε τις τιμές όταν ο ΦΠΑ αυξήθηκε από 13% σε 23%, αλλά απορρόφησε την αύξηση μειώνοντας τα κέρδη των επαγγελματιών.
- Οι τιμές όχι μόνο δεν αυξήθηκαν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις μειώθηκαν, παρά τον υψηλό ΦΠΑ.
- Για τον οικογενειάρχη, που σταμάτησε να πηγαίνει μια φορά την εβδομάδα στην ταβέρνα γιατί δεν μπορούσε να διαθέσει 60 €, ασφαλώς και δεν είναι δέλεαρ για την επιστροφή του (που αυτό είναι το ζητούμενο) η μείωση του λογαριασμού σε 55,20 €.
Επομένως, από την μείωση του ΦΠΑ λογικό είναι να ωφεληθούν οι επαγγελματίες της εστίασης και να προσπαθήσουν να ρεφάρουν, να "βγάλουν τα σπασμένα".
Προφανώς το αντιλαμβάνονται αυτό οι κυβερνώντες και έχουν αρχίσει να ψάχνουν τρόπους να "ανταμείψουν" τους "τίμιους" επαγγελματίες που θα περάσουν την μείωση του ΦΠΑ στις τιμές.
Ένα μεγάλο τόξο θα δείχνει το μαγαζί που έκανε μείωση τιμών, λαμπιόνια θα αναβοσβήνουν, θα υπάρχει μεγάλη επιγραφή με την ένδειξη "ΤΙΜΙΟΣ", τα γκαρσόνια θα φοράνε ροζ πουκάμισα, θα μνημονεύονται τα πεθαμένα τους τα Ψυχοσάββατα κι ένα σωρό άλλες παρόμοιας σοβαρότητας και αποτελεσματικότητας ιδέες έχουν πέσει στο τραπέζι στις μεγάλες συσκέψεις στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
Οψόμεθα.
Αν και φοβάμαι ότι ο πραγματικός στόχος είναι άλλος: Μετά το πέρας του χρόνου δοκιμαστικής εφαρμογής του μέτρου, το Υπουργείο θα ανακοινώσει ότι το μέτρο δεν απέδωσε τα αναμενόμενα και τα έσοδα του Κράτους μειώθηκαν, οπότε αντίο για πάντα μείωση του ΦΠΑ, αντίο και σε όλες τις άλλες παρόμοιες διεκδικήσεις άλλων κλάδων.

ΚΥΡΙΑΚΗ - ΑΡΓΙΑ (;)

"... κι ένας φαλάκρας κι από έξω κι από μέσα, χαμογελούσε, ναι, γιατί να σκοτιστεί;.."

Όσο κι αν ταιριάζει ο στίχος του Σαββόπουλου στον αρμόδιο Υπουργό, αδυνατεί κανείς να δικαιολογήσει την εμμονή του με τη νομοθέτηση της κατάργησης της αργίας της Κυριακής για τα εμπορικά καταστήματα.
Αδυνατεί κανείς να πιστέψει ότι όσο φλούφληδες κι αν είναι οι σύμβουλοι του εν λόγω Λάκη δεν αντιλαμβάνονται ότι για το ότι δεν κινείται χρήμα στην αγορά υπεύθυνο δεν είναι το "μειωμένο" ωράριο εργασίας των εμπορικών καταστημάτων.
Δεν ξέρω τι γίνεται σε άλλες περιοχές της Χώρας, αλλά για την Καβάλα θα μπορούσα να διαβεβαιώσω ότι όχι απλά οι 42 ώρες την εβδομάδα (που ατύπως επεκτείνονται σε 46-47) είναι υπεραρκετές, αλλά ένα ωράριο 20(!) ωρών την εβδομάδα, στις παρούσες συνθήκες, θα υπερκάλυπτε την αγοραστική κίνηση της πόλης.
Τουρισμός δεν υπάρχει. (Ας μην θεωρούμε τουρισμό τα σποραδικά λεωφορεία με τους βαλκάνιους γείτονές μας. Τουρισμός θα πει τουλάχιστον να δεκαπλασιάζεται ο πληθυσμός της πόλης)
Προτίμηση και στήριξη από τον υπόλοιπο νομό υποτονική. (Η Επαρχία Καβάλας ψωνίζει από την Δράμα, η Επαρχία Νέστου από την Ξάνθη, η Επαρχία Παγγαίου κυρίως από Πράβι και Θεσσαλονίκη).
Τα ποσοστά ανεργίας είναι εξαιρετικά ψηλά και ακόμη πιο ψηλά τα ποσοστά των περιοδικώς και με χαμηλή αμοιβή απασχολουμένων.
Επομένως το χρήμα είναι αυτό που λείπει από τον κόσμο και όχι οι ώρες για να το σκορπίσουν στην αγορά. Εξάλλου η αγορά είναι δυναμική και όσες φορές χρειάστηκε, ανταποκρίθηκε με ετοιμότητα στην επιμήκυνση του ωραρίου της. (Ας υπήρχε αγοραστική κίνηση και τα μαγαζιά θα έμεναν ανοιχτά όχι μόνο το πρωί της Κυριακής αλλά μέχρι τα μεσάνυχτα - όπως, εξάλλου, ήδη γίνεται στις τουριστικές περιοχές).
Επομένως, Υπουργός και παρατρεχάμενοι είτε δεν έχουν ιδέα από αγορά (δύσκολο αλλά όχι απίθανο) είτε στοχεύουν κάπου μακρύτερα. Μακρύτερα κι από τα συμφέροντα των μεγάλων παικτών της αγοράς, όπως θα σκεφτόταν κανείς σε πρώτη ανάγνωση.
Φοβάμαι ότι η κατάργηση της Κυριακής-αργίας έχει μπει στο στόχαστρο για την ελαστικοποίηση του ωραρίου εργασίας όλων των εργαζομένων χωρίς υπερωρίες, υπερεργασίες, πρόσθετες αμοιβές λόγω αργιών και λοιπών ευνοϊκών για τους εργαζόμενους και στο στόχαστρο του Κεφαλαίου ρυθμίσεων - και μακάρι να διαψευσθώ.  
  

«Ποιος τη ζωή μας...»

Τα αρχαία θέατρα έχουν σαν χώροι μία μαγεία, κάτι το ιδιαίτερο. Δεν ξέρω αν είναι η επιλογή της θέσης τους ή η κατασκευή τους αυτό που σε κάνει πριν ακόμη αρχίσει η παράσταση που θα παρακολουθήσεις, να αισθάνεσαι ήδη διαφορετικά...
Βρεθήκαμε χθες το βράδυ στους Φιλίππους για να παρακολουθήσουμε την παράσταση
« Ποιος τη ζωή μου....» με θέμα τη ζωή και τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Μπροστά μας ξετυλίχτηκε, με ένα τρόπο ιδιαίτερα συναισθηματικό , και ένα μέρος η ιστορία της χώρας. Από τη μικρασιατική καταστροφή στην Κατοχή και μετά στη δεκαετία του ΄60.
Μουσική, εικόνα, χορός και ποίηση, μας συνεπήραν κι αρχίσαμε να τραγουδάμε όλοι μαζί. Ξανακούσαμε τους στίχους του μεγάλου Γιώργου Σεφέρη και του Ελύτη μελοποιημένους από τον συνθέτη με τρόπο μοναδικό και συγκλονιστικό.
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα όμως  της αξιόλογης αυτής παράστασης, ήταν τα ίδια τα τραγούδια του Θεοδωράκη που αποτελούν ορόσημα της μουσικής μας ιστορίας.

Οι Γερμανοί είναι φίλοι μας.......

Η πολη μας

Τις τελευταιες ημερες εχω δει πολλες και ωραιες φωτογραφιες (απο τους Παναγιωτης Κ + φιλοι, Γιωργος Μ, Γιωργος Κ) της Καβαλας. Πρεπει να ομολογησω οτι υπαρχουν μερικα μερη που δεν τα ξερω (ή τα εχω ξεχασει) αλλα η ομορφια της Παναγιας και ο τροπος που η Καβαλα ειναι απλωμενη γυρω απο τον κολπο της και πανω στο βουνο με εκαναν να την νοσταλγησω πολυ.
Ομως μια φωτογραφια, τραβηγμενη πισω απο το πατρικο μου (απο τον Γιωργο Μ), στα καπνομαγαζα μου τραβηξε τη προσοχη.

Η μοναδικοτητα των καπνομαγαζων, ο φωτισμος, οι συμμετεχοντες την κανουν μοναδικη. Δυστηχως η μανια του γκραφιτι ακομα και στα ιστορικα κτιρια της Καβαλας δειχνουν ακομη μια φορα την ελλειψη σεβασμου για την πολη και την ιστορια της.

Μέσα από το βλέμμα ενός αρχαιολόγου (Ι)

Παρασκευή 25 Μαίου 1928 -  Αναχώρηση από Πειραιά στις 18.00 με το Βικτώρια. Πέρασμα από το Σούνιο στις 21.00.

Σάββατο 26 Μαίου - Στάση στη Χίο στις 7.00. Αγορά γλυκών. Στάση στη Μυτιλήνη στις 13.00. Γεύμα στην ξηρά. Αναχώρηση στις 16.00. Πέρασμα δίπλα από τις ακτές της Μικράς Ασίας. Το βράδυ καταιγίδα και μεγάλες αστραπές μακριά στον ορίζοντα. 

Κυριακή 27 Μαίου - Άφιξη στην Καβάλα στις 6.30. Περίπατος στην πόλη. Επίσημες επισκέψεις. Ο πρόξενος της Γαλλίας μας καλεί για γεύμα αν και δεν είμαστε ξυρισμένοι. Μας δανείζει το αυτοκίνητό του για να πάμε στους Φιλίππους. Διαμονή στο χάνι του Ντικιλί Τας*. Πηγαίνουμε στη Ράκτσα** , στους εργάτες οδοποιίας και στο χωριό των Φιλίππων για να προσλάβουμε εργάτες. Μάταιες διαπραγματεύσεις και απαράδεκτες απαιτήσεις. Μαύρη διάθεση...

Απόσπασμα από το «ημερολόγιο καταστρώματος» του Ελβετού aρχαιολόγου Paul Collart.

Γόνος γνωστής οικογενείας αρχιτεκτόνων, ο Paul Collart,  γεννιέται στη Γενεύη στις 18 Απριλίου 1902. Αποκλίνοντας από την οικογενειακή παράδοση, και λόγω του ενδιαφέροντός του για την αρχαιολογία σπουδάζει στη Φιλοσοφική σχολή. Ολοκληρώνει τις σπουδές του στο Παρίσι και το 1926 γίνεται δεκτός στην Αρχαιολογική σχολή Αθηνών. Το 1930 αναλαμβάνει την ανασκαφή των κτιρίων της Ρωμαϊκής αγοράς στους Φιλίππους, όπου έχει κάνει ήδη μερικές αυτοψίες το 1926 και το 1928. Εκτός από την αρχαιολογική σκαπάνη, κουβαλάει μαζί του μία φωτογραφική μηχανή και ένα τρίποδα, τα εργαλεία που του επέτρεψαν να δημιουργήσει μια συλλογή 4000 περίπου φωτογραφιών, αρχειοθετημένων και ταξινομημένων με Ελβετική ακρίβεια. Η ζωή της σύγχρονης Ελλάδας φαίνεται να τον ελκύει εξίσου με τις αρχαιότητες. Μένει στις Κρηνίδες και όταν έρχεται στην Καβάλα για δουλειές ή για διασκέδαση με κάποιους από τους πολλούς ξένους που ζουν στην πόλη, δεν παραλείπει να φωτογραφίσει τοπία αλλά και στιγμές της καθημερινότητας παρακολουθώντας αυτά που συμβαίνουν γύρω του.

Τρίτη 12 Ιουνίου - Πηγαίνω το πρωί στην Καβάλα - απεργία των καπνεργατών. Περίπολοι*** στους δρόμους. Επισκέψεις. Παίρνουμε το τρένο στη Δράμα στις 15.00 και φτάνουμε το βράδυ στη Θεσσαλονίκη..... 

* Dikili Tas σημαίνει στα τούρκικα ''Ανασηκωμένη Πέτρα'' και είναι τοποθεσία στην περιοχή των Φιλίππων. ** Ράκτσα είναι το τούρκικο όνομα των Κρηνίδων. *** Το καλοκαίρι του  1928 ήταν ένα καυτό καλοκαίρι καπνεργατικών κινητοποιήσεων. Στις 9 Ιουλίου λύνεται επίσημα η απεργία των καπνεργατών που διάρκεσε ένα μήνα, με αιματηρές συγκρούσεις και καταλήψεις των καπναποθηκών για τρεις μέρες. 

Memorandum, ένας μηχανισμός υπόμνησης

Πώς μπορεί να αποκτήσει ζωή μια ακίνητη εικόνα; Πώς μπορεί να αποκτήσει ζωή ένα απονεκρωμένο έγγραφο;  Πώς μπορεί κανείς να ανακαλέσει τη μνημονική εμπειρία από μια στιγμή του παρελθόντος;

Όλα μαζί ενεργοποιούνται δια μέσου της κίνησης των σωμάτων, του φωτός και της σκιάς, της εικόνας, του ήχου, και μας μεταφέρουν σ΄ένα ταξίδι στο χρόνο. Το Memorandum γίνεται ένας μηχανισμός υπόμνησης.

Απόψε το βράδυ στις 21.30, με αφετηρία την οδό Ελευθερίας (Εργατικό Κέντρο Καβάλας- πλατεία Μακέδου) ολοκληρώνεται το συμμετοχικό δρώμενο αναβίωσης μιας σύντομης διαδρομής στην ιστορία της πόλης.

Έλληνες και Γάλλοι καλλιτέχνες με την καθοδήγηση της Τζένης Αργυρίου, καθώς και κάτοικοι της πόλης συνεργάστηκαν για τη δημιουργία της performance Memorandum και ειδικότερα για την ιδέα του «Χορού- Ορχήστρα».

Είχα την τύχη να παρευρεθώ αυτές τις μέρες στα εργαστήρια που πραγματοποιήθηκαν από την Δευτέρα 8/7 και να διαπιστώσω πως το άτομο ακολουθώντας μέσα από την ομάδα τη κοινή διαδρομή και τα δρώμενα αλλά και το δικό του δρόμο, γίνεται μέτοχος σε μία σύνθετη και μεγαλύτερη  εικόνα.

« Σκοπός μας είναι οι κινήσεις των ερμηνευτών, οι οποίες ακολουθούν συγκεκριμένες ηχητικές οδηγίες, να αποτελέσουν ένα σύγχρονο χορό, όπως στο αρχαίο ελληνικό δράμα, όπου οι πολίτες ήταν και οι ενεργοί ερμηνευτές. Για το λόγο αυτό θα εργαστούμε στη διάδραση του «χορού» με το οπτικό, ακουστικό υλικό έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένας ιστός αναμνήσεων. Οι συμμετέχοντες ενεργοποιούν, αλλά και παρακολουθούν μνήμες. Διευρύνουν ιδέες κίνησης και ακινησίας στο χώρο μετατρέποντας ακίνητες εικόνες σε κίνηση....» εξηγεί  η Τζένη Αργυρίου, αναφερόμενη στην παράσταση.

Δεν γράφω περισσότερα. Είναι ευκαιρία να συμμετέχετε απόψε παρακολουθώντας την παράσταση, ενεργοποιώντας έτσι συναισθήματα και μνήμες προσωπικές αλλά και ιστορικές.

Το αυγό του Κολόμβου...........

Είναι γνωστή σε όλους η ιστορία, πόσο απλή μπορεί τελικά να είναι η λύση σε ένα φαινομενικά άλυτο πρόβλημα. Στην προκειμένη περίπτωση το άλυτο πρόβλημα είναι το παρκάρισμα στο Παληό, σε συνδυασμό με την ανίκητη νοοτροπία "εγώ να κάνω την δουλειά μου και όλοι οι άλλοι στα φρύδια μου". Απλά και όμορφα λοιπόν, και με την βοήθεια της παντελούς απουσίας οποιουδήποτε ελέγχου από οποιονδήποτε "φορέα" (ως γνωστόν άλλωστε, το Παληό ανήκει στον Δήμο Καβάλας μόνον όταν πρόκειται για είσπραξη φόρων και τελών), το θέμα του πάρκινγκ "αυτορυθμίστηκε".............

Γιατί όχι και μέσα στο πάρκο; Θα γυρίσει και ο ήλιος και "η κούρσα" θα είναι στην σκιά. Τα σκατόπαιδα ας παίξουν παραπέρα..........

Να σε δώ καημένη μου από πού θα περάσεις, ήθελες να κουβαλάς και καρέκλα στην θάλασσα τρομάρα σου. Η "τζιπούρα" και η πάπια να είναι στη σκιά, και εσύ κόψε τον λαιμό σου...




Σε όλες βέβαια τις λύσεις υπάρχουν και παράπλευρες απώλειες.
Στην μεν περίπτωση του αυγού, το τραπέζι έγινε χάλια από τα τσόφλια, τα ασπράδια και τον κρόκο.
Στην περίπτωση του Παληού ο δρόμος θα γίνει χάλια από λαμαρίνες και αίματα........


.......... και φυσικά θα φταίει (όπως πάντα στην Ελλάδα) η "υπερβολική ταχύτητα". Η "υπερβολική αδιαφορία" και η "αγνή βλακεία" είναι πάντα αθώες.............

Memorandum

Μετά την περφόρμανς Memoria Obscura (Αφανής Μνήμη), που γνώρισε τεράστια επιτυχία κι ενθουσίασε το Καβαλιώτικο κοινό το χειμώνα που μας πέρασε, η χορογράφος Τζένη Αργυρίου επιστρέφει στη γενέτειρα πόλη της με το υπό εξέλιξη έργο Μemorandum (www.memorandum.gr) και προσκαλεί όλους τους κατοίκους της Καβάλας να συμμετάσχουν στο ανοικτό προς το κοινό συμμετοχικό δρώμενο Memorandum Καβάλα, που θα πραγματοποιηθεί στις 13 Ιουλίου και ώρα 21:30μ.μ., με αφετηρία την οδό Ελευθερίας στο Εργατικό Κέντρο (από την πλευρά της Αρ.Στάνη), στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φιλίππων.
Το συμμετοχικό δρώμενο Memorandum Καβάλα θα είναι το αποτέλεσμα του εργαστηρίου που θα πραγματοποιηθεί από τις 8 έως τις 12 Ιουλίου το οποίο είναι το δεύτερο από τα τρία εργαστήρια (προηγήθηκε της Αθήνας κι ακολουθεί της Νάξου), που πραγματοποιούνται με στόχο την προετοιμασία της συμμετοχικής περφόρμανς Memorandum, που θα παρουσιαστεί το Νοέμβριο στη Μασσαλία της Γαλλίας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2013.
Κατά τη διάρκεια του συμμετοχικού δρώμενου, το κοινό θα αναβιώσει μια σύντομη διαδρομή σε 7 προτεινόμενους σταθμούς στην πόλη της Καβάλας και την ιστορίας της. 

Φωτογραφικές ...απόπειρες κατά την χθεσινοβραδινή δράση στη πλατεία Μακέδου πίσω από το εργατικό κέντρο, όπου αναβίωσε οπτικοακουστικά η εποχή της άνθησης του καπνεμπορίου στην Καβάλα.

Πάρτε μέρος....

Μικρές οι διαφορές

Street Art, αγνώστου,
                  Bristol, Αγγλία.

Street expression, αγνώστου,
                               Καβάλα, Ελλάδα

Η ΠΟΛΙΣ τιμά τον ποιητή.

Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας 

σα μια σειρά κεράκια αναμένα —

χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια.

Η περασμένες μέρες πίσω μένουν,
μια θλιβερή γραμμή κεριών σβυσμένων·
τα πιο κοντά βγάζουν καπνόν ακόμη,
κρύα κεριά, λυωμένα, και κυρτά.....

Απόψε το βράδυ, στον κήπο της οικίας του Μεχμέτ Αλή και κάτω από το φως των άστρων η Μαρία Χούχλη διάβασε ποιήματα του μεγάλου ποιητή, συνοδευόμενη από τον συνθέτη Θοδωρή Οικονόμου στο πιάνο που ερμήνευσε  10 καινούργια μελοποιημένα Καβαφικά ποιήματα.  

Στο 5o Δημοτικό, αυτήν την Κυριακή

Αποφοίτησαν από το 5ο Δημοτικό (του Τιμίου Σταυρού) ένα χρόνο μετά από μας. Ίσως τότε που ήμασταν εμείς στην 1η Γυμνασίου κι αυτοί στην ΣΤ΄, να τους συναντήσαμε στον Άγιο Αθανάσιο όπου μας πήγαιναν  ημερήσιους περίπατους..... Την Κυριακή θα συναντηθούν στο σχολείο τους μετά από 41 χρόνια.  Τηλέφωνα, συνεννοήσεις, αναζητήσεις, προσμονή. Και είναι πολύ χαρούμενοι γιατί στη συνάντησή τους  θα έχουν μαζί τους και την δασκάλα τους, την κα Θεόκλεια.
Τις ώρες της συνάντησης θα είναι όλοι μαζί χωρίς να κάνουν τίποτε άλλο από το να αγκαλιάζονται, να πειράζονται, να γελάνε, να σκύβουν ο ένας στον άλλο , να φωνάζουν « Για δες ποιός είναι εδώ! » ή
« Αχ, πέρασαν πολλά χρόνια» ή « Με θυμάσαι; Εγώ σε θυμάμαι», και θα ρωτάνε  « Εσύ δεν είσαι ο...».  Θα ξαναζήσουν στο παρελθόν,  αφήνοντας πίσω για ένα βράδυ το παρόν.
Τι είναι τελικά αυτό που κάνει τους ανθρώπους να αναζητούν το παρελθόν; Μήπως οι αυταπάτες που γεννά η νοσταλγία; Ποιός είναι ο συνδετικός ιστός αυτού του είδους των συναντήσεων; Μήπως η κοινή εμπειρία που μας συνέδεε παιδιά, με το να μεγαλώνουμε με άλλους μαζί στην ίδια γειτονιά και στο ίδιο σχολείο;
Όποιοι κι αν είναι οι λόγοι, αυτές οι συναντήσεις κάνουν καλό στη υγεία. Θα ευχηθούμε στους συμμετέχοντες να είναι έντονα τα συναισθήματά τους το βράδυ εκείνο της συνάντησης.

Κινητικοτητα - καρεκλες στον Τιτανικο

Η κριση στην Ελλαδα εχει αναδειξει μερικες λεξεις που αν και φαινομενικα αθωες εχουν μεγαλη επιδραση σε αυτους που περιλαμβανονται στα αποτελεσματα τους.
Κινητικοτητα ειναι μια απο τις νεες λεξεις που απο οτι καταλαβαινω ενα καθηγητης γυμναστης θα μετακινηθει σε μια αλλη θεση του Δημοσιου - προφανως ασχετη με τα προσοντα του. Περιεργο ειναι φυσικα το πως καταληξαμε να εχουμε 5,000 υπεραριθμους καθηγητες γυμναστικης και πληροφορικης. Ισως η προσληψη καθηγητων θα επρεπε να ελεγχεται απο τα σχολεια αναλογα με τις αναγκες του και τον προυπολογισμο τους και οχι κεντρκα. Ισως τα σχολεια να μπορουν να επιλεξουν απο επιτυχοντες στο ΑΣΕΠ δηλ, η επιτυχια στις εξετασεις δεν σημαινει αυτοματα δουλεια στο δημοσιο.
Φανταζομαι οτι η τροικα θα προτιμουσε να απολυθουν οι υπεραριθμοι παρα να μετακινηθουν αλλα σιγουρα πρεπει να υπαρχουν δημοσιοι τομεις που χρειαζονται περισσοτερα ατομα.
Ενδιαφερον εχει η διαλυση της δημοτικης αστυνομιας. Αν και σαν θεσμος δεν ειναι ασχημος, τελικα δεν μπορεσε να κανει οτι μπορουσε. Μονο το τι εχει γραψει ο καβαλιωτικος τυπος για την τοπικη ΔΑ αρκει να πεις οτι ηταν ενα ακριβο λαθος.
Ημουν στην Αθηνα οταν εμφανισθηκαν οι πρωτοι δημοτικοι αστυνομικοι. Σκεφτεσαι οτι η λεξη αστυνομικος σημαινει οτι φορα στολη και το δεχεσαι οταν αποφασισες να παρεις την δουλεια. Εγινε μεγαλη φασαρια συντομα μια και οι νεοι δημοτικοι αστυνομικοι δεν ηθελαν να φορου το καπελλο της στολης. Στην Καβαλα, μου εκανε εντυπωση η παρα-στρατιωτικη εμφανιση της δημοτικης αστυνομιας.

Ενώ οι φίλοι φεύγουν...

Για όλους εμάς οι γιορτές, εκτός από τα δώρα, φέρνουν μαζί και τους φίλους που έφυγαν για έξω, σιγά σιγά όλο και περισσότεροι. Στην αρχή για σπουδές, αργότερα για δουλειές. Και συναντιόμαστε ξανά σε μια βιαστική ανασκόπηση των ημερών που μεσολάβησαν από τις προηγούμενες γιορτές, ανταλλάσσουμε νέα, όλη την εμπειρία της ζωής εν τη απουσία του άλλου. Και κάθε συνάντηση είναι ανάμνηση, ακόμα και αν τίποτα από τα παρελθόντα δεν ειπωθεί, ακόμα και αν δεν ξεφυλλιστεί ούτε μια από τις σελίδες των περασμένων. Ανάμνηση των χρόνων πριν από την κρίση, ανάμνηση μιας άλλης ηλικίας και μιας άλλης προοπτικής, σύντομες αποστάσεις που τώρα μοιάζουνε όλο και πιο μακρινές.

Είμαστε η γενιά η μεγαλωμένη στους γκισέδες των αεροδρομίων, στις ξενόγλωσσες ηλεκτρονικές αιτήσεις, στις πτήσεις χαμηλού κόστους και στον ομφάλιο λώρο του Skype που εκμηδενίζει κάθε απόσταση. Αθήνα - Λονδίνο, Λονδίνο - Βερολίνο, σήμερα - χθες. Σχέσεις από απόσταση, φιλίες από απόσταση, διαδικτυακές ανταλλαγές, αναμονή μπροστά στα ημερολόγια. Το πέρα των φίλων έγινε κομμάτι του δικού μας εδώ, ενώ μοιραζόμαστε πιξελιασμένες εικόνες και ένα συναίσθημα στοιβαγμένο στη βιασύνη των greeklish.

Το μόνο προϊόν που εξάγει η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι μέλλον. Το δικό της μέλλον που σκορπά απλόχερα στις αγορές της Ευρώπης. Στελεχώνοντας εταιρείες, πληρώνοντας δίδακτρα, περπατώντας σε ξένους δρόμους. Μεγαλώσαμε με ιστορίες των παλιών για δουλειές στην γερμανία, την αυστραλία, το βέλγιο, τις πολιτείες και την νότιο αφρική (ο προορισμός πάντα με μικρό για όσους επέστρεψαν). Συντάσσουμε ήδη τις δικές μας ιστορίες από το Λονδίνο, το Βερολίνο την Ολλανδία και τη Δανία. Κι όμως οι νέοι μετανάστες δεν είναι χειρώνακτες. Μορφωμένοι, αρκετά συχνά πλήρως καταρτισμένοι με δύο και τρία πτυχία, εξοικειωμένοι με τις τεχνολογίες, τις νέες τάσεις, το διαδίκτυο, τις γλώσσες, τα ταξίδια και ταυτόχρονα αποκλεισμένοι, φιμωμένοι και απελπισμένοι. Γιατροί, πολιτικοί μηχανικοί, προγραμματιστές. Η χώρα δεν ακυρώνει απλά το παρόν της αδειάζει και από μέλλον, αφού όλα τα στοιχεία που θα μπορούσαν να το συνθέσουν, έχουν φύγει πια μακριά.

Η μετανάστευση γίνεται θέμα δημοσκοπήσεων, μετρήσεων και αριθμών (αλήθεια ποια κλίμακα μετρά τη νοσταλγία;), θέμα συζήτησης, ανάλυσης και λογοτεχνίας  Και οι φίλοι θα επιστρέψουν για να μετρηθούν και να συζητήσουν, να τους πεις και να σου πουν. Σε δρόμους που άλλαξαν, στα σπίτια των γονιών, στα στέκια που μετανάστευσαν μαζί τους (πώς να πάμε εκεί τώρα;). Και πάντα, ξανά και ξανά η ίδια ερώτηση: -Εσύ δεν σκέφτεσαι να φύγεις; -Δες τα πρωτοσέλιδα της βδομάδας, ποιος δεν το σκέφτεσαι. Και ύστερα πρόχειρα σχέδια, σπουδές και ένα δωμάτιο με φίλους, στο Εδιμβούργο, στο Άμστερνταμ ή στο Μόναχο, νέες εμπειρίες γνωριμίες, κουβέντες και μετά ίσως κάποια δουλειά (εκεί βρίσκεις πιο εύκολα), μια μονιμότερη διαμονή, να στήσεις ξανά τη ζωή σου… Και ύστερα: Δεν γαμιέται, εγώ θα μείνω εδώ. Έστω και έτσι.

Θοδωρής Ρακόπουλος

από τη συλλογή «Ορυκτό Δάσος»

εκδ. Νεφέλη 2013

Μου το στειλε κάποιος από αυτούς που έφυγαν. Η υπογράμμιση όπως και φωτογραφίες είναι δικές μου.

Έχουμε τη τύχη να ζούμε στην πόλη μας μαζί με τους φίλους μας εδώ και πολλά χρόνια. Κι ο ένας που έφυγε για το εξωτερικό, πάντα θα μας λείπει...