Ιστορικοί τόποι θεωρούνται πλέον τρεις προσφυγικοί οικισμοί της Καβάλας ύστερα από το χαρακτηρισμό τους από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Η κήρυξη αφορά τους συνοικισμούς ''Χίλια'', ''Δεκαοκτώ'' και ''Πεντακόσια'' που οικοδομήθηκαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή για να στεγάσουν ένα μέρος από τους 29.000 πρόσφυγες που προστέθηκαν στους 23.000 κατοίκους της πόλης.
Το 1924 άρχισαν να κτίζονται τα πρώτα σπίτια και να δημιουργούνται οι συνοικισμοί. Στα ανατολικά κτίσθηκαν τα ''Πεντακόσια'' (Καλλιθέα), 96 διώροφα και 89 ισόγεια για 728 οικογένειες. Στα Δυτικά, στο Κιουτσούκ Ορμάν, με εργολάβους τον Απόστολο Γκιρτζή και τον Αντώνιο Ζιώγα, κτίσθηκαν 75 τριώροφα. Στη Δεξαμενή κτίσθηκαν 100 κατοικίες. Ο συνοικισμός '' 18 '' περιλάμβανε 18 κατοικίες δίπλα στο συνοικισμό των Χιλίων, ενώ στους άλλους οικισμούς τα αριθμητικά τοπωνύμια υποδείκνυαν τον αριθμό των οικογενειών που στεγάστηκαν σ΄αυτούς.
Η μνημειώδης και επική προσπάθεια αποκατάστασης σχεδόν ενός εκατομμυρίου προσφύγων (25% του γηγενούς πληθυσμού) από ένα έθνος μικροσκοπικό και κατεστραμμένο οικονομικά, προκάλεσε το θαυμασμό του Henry Morgenthaou (Προέδρου της επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων το 1923) που έγραψε χαρακτηριστικά « δεν υπάρχει στα έργα του Ομήρου σελίδα που να είναι τόσο συναρπαστική όσο αυτό το σύγχρονο έπος του ελληνικού λαού...»
Δυστυχώς σ΄αυτό το κομμάτι της ιστορίας της πόλης ξεκίνησαν οι αντιπαροχές και πανύψηλες πολυκατοικίες άρχισαν να ξεφυτρώνουν ανάμεσα στις κόκκινες στέγες των παλιών σπιτιών.
Συγχαρητήρια λοιπόν τους 14 συμπολίτες μας που αγωνίσθηκαν για το χαρακτηρισμό των συνοικισμών ως ιστορικών τόπων, διασφαλίζοντας το χαρακτήρα των περιοχών αυτών αλλά και ολόκληρης της πόλης.
(Πηγές: Η Καβάλα πριν και τώρα (Σαπφώ Αγγελούδη), τοπικός τύπος. Για την πρώτη φωτογραφία ιδιαίτερες ευχαριστίες στον αξέχαστο Θωμά Μέλισσα. Στην άκρη δεξιά διακρίνεται ένα τμήμα του 16ου Δημ. Σχολείου.)
Το 1924 άρχισαν να κτίζονται τα πρώτα σπίτια και να δημιουργούνται οι συνοικισμοί. Στα ανατολικά κτίσθηκαν τα ''Πεντακόσια'' (Καλλιθέα), 96 διώροφα και 89 ισόγεια για 728 οικογένειες. Στα Δυτικά, στο Κιουτσούκ Ορμάν, με εργολάβους τον Απόστολο Γκιρτζή και τον Αντώνιο Ζιώγα, κτίσθηκαν 75 τριώροφα. Στη Δεξαμενή κτίσθηκαν 100 κατοικίες. Ο συνοικισμός '' 18 '' περιλάμβανε 18 κατοικίες δίπλα στο συνοικισμό των Χιλίων, ενώ στους άλλους οικισμούς τα αριθμητικά τοπωνύμια υποδείκνυαν τον αριθμό των οικογενειών που στεγάστηκαν σ΄αυτούς.
Η μνημειώδης και επική προσπάθεια αποκατάστασης σχεδόν ενός εκατομμυρίου προσφύγων (25% του γηγενούς πληθυσμού) από ένα έθνος μικροσκοπικό και κατεστραμμένο οικονομικά, προκάλεσε το θαυμασμό του Henry Morgenthaou (Προέδρου της επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων το 1923) που έγραψε χαρακτηριστικά « δεν υπάρχει στα έργα του Ομήρου σελίδα που να είναι τόσο συναρπαστική όσο αυτό το σύγχρονο έπος του ελληνικού λαού...»
Δυστυχώς σ΄αυτό το κομμάτι της ιστορίας της πόλης ξεκίνησαν οι αντιπαροχές και πανύψηλες πολυκατοικίες άρχισαν να ξεφυτρώνουν ανάμεσα στις κόκκινες στέγες των παλιών σπιτιών.
Συγχαρητήρια λοιπόν τους 14 συμπολίτες μας που αγωνίσθηκαν για το χαρακτηρισμό των συνοικισμών ως ιστορικών τόπων, διασφαλίζοντας το χαρακτήρα των περιοχών αυτών αλλά και ολόκληρης της πόλης.
(Πηγές: Η Καβάλα πριν και τώρα (Σαπφώ Αγγελούδη), τοπικός τύπος. Για την πρώτη φωτογραφία ιδιαίτερες ευχαριστίες στον αξέχαστο Θωμά Μέλισσα. Στην άκρη δεξιά διακρίνεται ένα τμήμα του 16ου Δημ. Σχολείου.)